Dagvoorzitter Meike de Jong wil om te beginnen weten hoe de panelleden de afgelopen coronatijd vanuit professioneel oogpunt hebben ervaren. De algehele tendens: corona leverde in de beginfase veel ellende op, maar gaandeweg ook mogelijkheden.
Fardoe Hoefnagel, manager zorg & bedrijfsvoering bij de Noordwest Ziekenhuisgroep: “Corona bleek óók een verrijking van de professie. Er ontstond meer samenwerking binnen het ziekenhuis én in de regio. Het besef groeide: we streven hetzelfde doel na en hebben elkaar dus hard nodig.”
Jochen Cals, huisarts en hoogleraar Effectieve Diagnostiek in Maastricht: “Om de druk op het ziekenhuis te verlichten kwam er eindelijk meer ruimte voor hybride zorg, dus deels op afstand. Ook de coronameldknop die het Consortium Onderzoek Huisartsgeneeskunde samen met ZorgDomein ontwikkelde was een lichtpuntje.”
Maarten Koks, Head of sales bij ZorgDomein: “De zorg had op dat moment de handen vol aan alle patiënten. ZorgDomein koos ervoor om geen commerciële activiteiten op te zetten, niemand die daar in de drukte van dat moment op zit te wachten. Maar al snel zijn we gaan helpen om de nood te verlichten. We hebben bijvoorbeeld de coronalocaties apart in ZorgDomein opgenomen, zodat ziekenhuizen de patiëntenstromen konden scheiden. Dankbaar werk en dicht op de klant.”
Marcel Levi, NWO-voorzitter en ziekenhuis-bestuurder: “Iedereen in de zorg liet zich van zijn beste kant zien. Ook in Londen, waar ik toen zat, ondervond ik veel positiviteit. Natuurlijk was het keihard werk, maar ik hield mijn mensen voor: juist hiervoor heb je jarenlang getraind!”
Stelling: De patiënt moet zelf kunnen kiezen tussen digitale en fysieke zorg
Fardoe: “De keuze is ook afhankelijk van de vraag welke zorg nodig is. Wij hebben het trouwens nooit over ‘zorg op afstand’. Zorg moet altijd dichtbij de patiënt georganiseerd zijn, of het nu fysiek is of digitaal.”
Een huisarts in het publiek vindt dat praktijken e-zorg gewoon moeten aanbieden. “Wij doen dat al 15 jaar. En willen patiënten er gebruik van maken, dan doen ze dat. Ik merk daarbij geen schroom: onze e-consulten nemen alleen maar toe. En het werkt prima.”
Stelling: Samenwerking in de regio gaat prima, ook zonder gestructureerde uitwisseling
Over het algemeen krijgt de huidige samenwerking net een voldoende. Fardoe: “We maken mooie stappen en hebben doelen gesteld. Maar standaardisatie is echt nodig om het op een hoger plan te krijgen. En dat valt niet mee, want ziekenhuizen en VVT’s hebben allemaal hun eigen systeem.”
Marcel: “De samenwerking is goed, maar kan veel beter als de gestructureerde uitwisseling er wel is.
Ik heb in het ziekenhuis bijvoorbeeld nog nooit feedback van een fysiotherapeut gehad. Dat zijn gescheiden werelden.”
Jochen: “Ook huisartsen werken met allemaal verschillende HIS-sen, echt een drama. Gelukkig hebben we wel een standaard richting tweede lijn, waarbij we dezelfde taal spreken en de vervolgzorg goed voorbereiden.”
Een reactie van een zorginstelling uit het publiek: “Standaardisering is echt nodig, van zowel data als techniek. En als zorgaanbieder zijn we daarvoor in grote mate afhankelijk van de IT-leveranciers.”
Stelling: Digitalisering is noodzakelijk om innovatie schaalbaar te maken
Dat is, in de woorden van Marcel Levi, een inkoppertje. “Maar richt je vooral op betere logistiek. Want software voor beslisondersteuning, dus op het inhoudelijke vlak, is eerder irritant. Ik krijg zo veel waarschuwingen, dat ik al die goedbedoelde adviezen naast me neer leg.”
Jochen: “Helemaal eens: digitalisering moet vooral helpen bij de logistiek. De website thuisarts.nl is een goed voorbeeld: heeft geleid tot 10% minder doktersbezoek. Dat is een structurele verlichting, waar ik heel blij mee ben.”
Een ziekenhuismedewerker uit het publiek: “Patiënten kunnen niet allemaal mee in de digitalisering. Ze zijn niet allemaal digitaal vaardig, en soms ook de taal niet machtig. Die groep zal er altijd zijn, bijvoorbeeld nieuwkomers.”
Marcel: “Klopt. Het gaat trouwens niet om ouderen, zoals iedereen altijd roept: die zitten massaal achter een laptop of een iPad. Maar acceptatie door de patiënt is belangrijk. Het is goed om voor sommige groepen bypasses te organiseren.”
Fardoe: “Voor deze groepen hebben wij een patiëntservicepunt ingericht. En dat is nou typisch iets waarin ziekenhuizen meer zouden moeten samenwerken, maar dat niet doen.”
Jochen: “Over die nieuwkomers: in Rotterdam bleek een e-consult voor die groep juist heel succesvol. Ze konden de hulpvraag in hun eigen taal opstellen en via Google Translate kon de huisarts precies zien wat er nodig was. Dat werkte beter dan de tolk die ze voorheen gebruikten.”
Stelling: De inzet van technologie levert meer ruimte op voor mensenwerk
Veel gehoord antwoord is: door maatwerk te leveren. Maarten Koks: “Dankzij ICT kun je minder complexe zorgvragen veel sneller verwerken, zodat je aan intensieve zorg meer tijd en aandacht kunt besteden.”
Jochen: “Eens: neem een patiënt met suikerziekte type 2, die al 17 jaar stabiel is. Die hoef je echt niet elk kwartaal in je praktijk te hebben; dat kan digitaal. Die tijd kun je beter besteden aan complexere gevallen.”
Marcel Levi: “Mensenwerk door IT, er zijn genoeg consument-georiënteerde sectoren om dat van te leren. Als zorgverlener kun je ook wat doen: gewoon door je scherm naar de patiënt te draaien. Uit ervaring weet ik hoe interessant mensen het vinden om samen naar een CT-scan te kijken.”
Terugkijken: live stream 5 oktober 2021
Timing:
- 5:18 – 18:50 | Opening Dick Gorris (CEO ZorgDomein)
- 19:00 – 52:05 | Keynote van hoogleraar en internist Marcel Levi
- 52:45:00 – 01:44:07 | Interactief gesprek over digitale transformatie in de zorg
